مردم سرماخوردگی را تحمل می کنند اما رکود اقتصادی را خیر!

در سال های اخیر دغدغه اقتصادی مردم، تولیدکنندگان و همچنین برخی دولتی ها دو موضوع تورم و رکود بوده است. در این میان همه به دنبال راهکاری بوده اند تا بتوانند این دو معضل اساسی در اقتصاد را به نحوی درمان کنند. چرا که ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی ازجمله بی کاری ریشه در این موضوعات دارد.
به گزارش پاپایا به نقل از «تابناک»، این دو معضل اقتصادی هنگامی می تواند تاثیرات خود را بر اقتصاد بیشتر نمایان کند که اقتصادی با «رکود تورمی» روبرو شود. بدین معنا که همزمان با رکود و عدم رونق، بازار وضعیت تورمی را تجربه می کند که این معضل می تواند اقتصاد را هرچه بیشتر در باتلاق فرو برد. متاسفانه در سال های اخیر اقتصاد کشورمان همواره با این معضل روبرو بوده است.
در انتخابات های گذشته همه نامزدهای انتخابات در رویکردهای اقتصادی خودشان به دنبال رفع تورم و رکود از اقتصاد کشور بوده اند. این موضوع به قدری دارای اهمیت بوده است که یکی از چالشی ترین موضوعات مورد مناظره را به خود اختصاص می داد.
همگان هنوز مناظره معروف میان نامزدهای انتخابات سال 88 بر سر میزان تورم در کشور و یا شعارهای کاندیداها برای انتخابات 92 را به یاد دارند. با این حال با گذشت چند سال از این موضوعات همچنان سایه شوم این دو عامل اصلی بیماری اقتصادی کم و بیش بر کشور حضور دارد.
البته نباید در این میان از نقش تحریم های اقتصادی بر تعمیق بخشی به تورم و همچنین رکود اقتصادی چشم پوشی کرد. به نحوی که تحریم های بین المللی از طریق محدود سازی تجارت خارجی و همچنین نقل و انتقال پول بر تشدید رکود اقتصادی و تورم در این چند سال اخیر می افزود. اما باید اذعان داشت که تنها تحریم ها نبوده است که باعث ایجاد این مشکلات اقتصادی شده است.
بلکه دلایل متعددی از جمله سوء مدیریت و ساختار غلط اقتصادی، دولتی بودن اقتصاد، مشارکت ندادن مردم در اقتصاد، عدم توجه به اقتصاد مقاومتی و... را می توان از دلایل تشدید معضلات اقتصادی نام برد. با این حال دولت یازدهم از بعد از روی کارآمدن در سال 92 عزم خود را برای از میان بردن تورم و رکود جزم کرد و قرار بود کلید آقای روحانی این دو قفل را باز کند.
نگاهی به عملکرد اقتصادی دولت یازدهم در عرصه اقتصادی نشان می دهد که دولت بیشترین تلاش خود را برای کنترل افزایش متداول قیمت ها و یا به عبارت دیگر تورم انجام داده است. بر اساس آمار بانک مرکزی تورم در این روزها به میزان 15 درصد کاهش پیدا کرده است. اگرچه برخی از کارشناسان اقتصادی این موفقیت دولت در کاهش نرخ تورم را ناشی از موفقیت دولت در عرصه سیاست خارجی و تنش زدایی در بحران هسته ای یاد می کنند. در واقع این عده از تحلیلگران معتقدند دولت از طریق ثبات در عرصه سیاست خارجی توانسته است بازار داخلی را کنترل کند و هیجانات بازار را از میان بردارد. به عبارت دیگر دولت توانسته است تورم انتظاری را کاهش دهد.
البته دولت در عرصه دومین معضل اقتصادی یعنی رکود نیز معتقد بود که کشور در سال 93 از رکود خارج شده است. اما آمارهای اقتصادی خصوصاً در سال جاری این ادعای دولت را تایید نمی نماید. اگرچه خود دولت نیز در بعضی از اظهارنظرهای اخیر خود به موضوع پابرجا بودن رکود اقتصادی اذعان می نماید.
دعوای خروج از رکود اقتصادی با نامه چهار وزیر کابینه روحانی آغاز شد و تا به همین روز پابرجاست. در یکی از آخرین موضوع گیری ها در رابطه با موضوع رکود چندی پیش محمدعلی نجفی مشاور رئیس‌جمهور و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در گفت و گویی در اظهار نظری عجیب مدعی می شود که رکود اقتصادی مانند سرما خوردگی است و گاهی می آید و گاهی می رود. اقای نجفی در همین حال اشاره می کند که موضوع سخنان آقای روحانی در رابطه با خروج اقتصاد از رکود مربوط به سال 93 بوده است و کشور در سال 94 همچنان با رکود دست و پنجه نرم می کند.
نجفی در بخشی از این گفت و گو با فارس بیان می کند:« همانطور که شما ممکن است بگویید سال قبل سرما خورده بودید و سرماخوردگی‌تان خوب شد این به این معنا نیست که دیگر سرما نمی‌خورید، اگر امسال سرما خوردید کسی نمی‌تواند به شما بگوید چرا سال قبل گفتید سرماخوردگی‌تان خوب شد. آنگونه که آقای رئیس‌جمهور هم اشاره کردند در سال 93 رشد اقتصادی کشور 3 درصد بوده و 4 فصل متوالی ما رشد اقتصادی مثبت داشتیم از این رو در سال 93 اعلام شد که از رکود خارج شدیم.اما در سال 94 تحولات جدیدی در اقتصاد کشور اتفاق افتاده است، هم مسئله پایین‌تر آمدن قیمت نفت و مسائل بعدی آن، از این رو باید دید در پایان سال آیا رشد اقتصادی مثبت قابل توجهی خواهیم داشت یا خیر؟»
در واقع در حالی آقای مشاور رئیس جمهور رکود اقتصادی کشور را به سرماخوردگی تشبیه می کند که به چند نکته توجه نکرده است.
1- اگر این نکته را بپذیریم که مشکلات اقتصادی مانند بیماری سرماخوردگی مدتی پدیدار می شود و بعد محو می شود؛ بنابراین دولت قبل نیز می توانست از چنین توجیهی استفاده نماید و تورم 45 درصدی را به سرماخوردگی تشبیه کند که به زودی از بین خواهد رفت. بنابراین چه نیازی بود دولت یازدهم سیاست های اقتصادی خود را تغییر دهد؛ بلکه همان روش دولت دهم را ادامه می داد!
2- معنای خروج از رکود به معنای ایجاد ساختارهای جدید و اتخاذ سیاست های جدید استراتژیک اقتصادی است که توانسته است سکان اقتصادی کشور را دگرگون کند. در واقع سیاست های خروج از رکود مانند سیاست های اقتصادی زودبازده نیست که با مثلاً با تغییر سیاست های پولی بتوان آن را درمان قطعی کرد.
3- این که مردم به دولت آقای روحانی اقبال کرده اند بدین سبب بوده است که این دولت بتواند امید را دوباره در زمینه های اقتصادی به مردم بازگرداند نه اینکه چند صباحی وضعیت عادی شود و دوباره به وضعیت سابق بازگردد. در واقع مردم از دولت انتظار دارند که وضعیت اقتصادی کشور به صورت پایدار و متناسب بهبود پیدا نماید. نه اینکه اقتصاد از طریق مسکن های درمانی چند صباحی التیام پیدا نماید.
به هرحال وضعیت امروز اقتصاد کشور حاکی از آن است که رکود اقتصادی و عدم رونق بر بازارهای کشور از مسکن،خودور، کالاو ... حاکم شده است و به صورت وضعیت پایدار درآمده است. سقوط بازار بورس به رغم خبرهای خوش هسته ای در روزهای اخیر موید این نکته است. بنابراین دولت با توجه به وضعیت مساعد بین المللی بعد از برجام و همچنین اوضاع اقتصادی جهانی باید هرچه زودتر راهکارهایی سریعی را برای خروج از رکود در دستور کار خود قرار دهد.