به گزارش
پاپایا، به نقل از
زرین نامه؛ محمد دیلم کتولی درباره اقتصاد ایران در دوران پسا برجام نوشت: بالاخره بعد از سال ها گفتگو و مذاکره در سطوح عالی بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+5 در مورد انرژی هسته ای و توافقات اولیه در وین و لوزان سوئیس، در هفته گذشته بسیاری از مردم دنیا شاهد صدور بیانیه نهائی 5+1 و جمهوری اسلامی بودند.
گذشته از بازتاب های شتاب زده یا بهتر بگوئیم «برجام زده» تعدادی از رسانه ها و شخصیت های سیاسی در ایران و غرب نسبت به پیامدهای این توافق، آنچه بیشتر از همه خود را نشان می داد، مقدار و میزان کار آیی این توافق بود.
سوالات متعدّدی از سوی اذهان عمومی و فرهیختگان جامعه مطرح می شد که منتظر جوابی در خور شأن آنهاست. بنابر رسالت رسانه ای خود تعدادی از این سؤالات و ابهامات را مطرح و زوایای مختلف آن را بررسی می نمائیم.
آیا امضای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک ) واقعاً حلّال همه مشکلات اقتصادی کشور است؟
بررسی دقیق همه جوانب اقتصاد کشور نشان میدهد با این که اقتصاد ایران در این 2 سال معطّل مانده است، در صورت رسیدن توافق به مرحله اجرا و لغو تحریمها طی ماههای آتی، باز هم چیزی عاید اقتصاد ایران نخواهد شد و در واقع برنامه ریزی دولت برای حل مشکلات اقتصادی با اتّکا به رفع تحریم ها و گشایش های بین المللی مقرون به پیروزی نبوده است.
رفتارهای پسا برجامی متناقض دولتی ها
اظهارات متفاوت مسئولین اجرائی اقتصادی بدنه دولت تدبیر و امید که محتوی پالس های منفی زیادی برای فضای جامعه علیه شرایط اقتصادی کشور است، قبل از اعلام برنامه جامع اقدام مشترک هسته ای در اواسط تیرماه، سخنان کاملاً متفاوتی را درباره اقتصاد کشور به زبان میآوردند، به طوری که از دید آن ها حل تمامی مشکلات اقتصادی کشور منوط به لغو تحریم ها شده بود، امّا حالا بعد از رخ دادن توافق مقدماتی، دیدگاه این مسئولین تفاوت فاحشی یافته و تقریباً دولتی ها فهمیده اند، حتی لغو تحریم های خارجی هم نمی تواند، مسایل ریشه ای و ساختاری اقتصاد ایران را حل کند.
کاهش شدید قیمت جهانی نفت و مسائل و مشکلات صدور نفت و برنگشتن پول نفت صادر شده به شریان های اقتصادی کشور که محصول یک توطئه فرا منطقه ای است، یکی از اساسی ترین مشکلات ساختاری و مسائل ریشه ای اقتصاد کشور است که آقای محمد باقر نوبخت رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی و سخنگوی دولت یازدهم در اینباره عنوان کرد: «در شرایطی که ظرفیت تولید 4 میلیون بشکه نفت در کشور داریم در شرایط تحریم اجازه فروش بیش از یک میلیون بشکه را نداریم و همین باعث شده که کشور با ۲۴ میلیار دلار اداره شود که در حال حاضر با وجود تحریم ها همین ۲۴ میلیارد دلار را هم نمی توانیم وارد کشورکنیم .»
علی الاصول تکیه بیش از حد اقتصاد کشور بر صدور نفت مشکلی اساسی است که بنابر تأکیدات مقام معظّم رهبری باید برای رفع این معضل چاره اندیشی اساسی صورت گیرد. مشکلی که با رفع تحریم ها نیز دردی از اقتصاد بیمار کشور دوا نخواهد کرد .
رکود شدیدی که دامن فعالان اقتصادی گرفته و خبرهای غیر رسمی حکایت از بیکاری بیش از ۴ هزار نفر فقط در صنعت خودرو سازی دارد و به قول آقای جهانگیری معاون اول محترم رئیس جمهور: «امسال سخت ترین سال اقتصادی در ایران است و برای رشد شکوفایی اقتصادی در کشور باید تا سال ۹۵ صبر کنیم.»
مروری بر اظهارات دیگر مسئولین تیم اقتصادی دولت نشان می دهد که رفع تحریم ها حلّال مشکل اقتصادی کشور نیست:
آقای محمّد نهاوندیان نیز بعد از قبول برجام بر روی این نکته تأکید کرد: «تحریم ها مشکلات اقتصادی را حل نخواهد کرد و کسی نباید منتظر رونق اقتصادی در برهه فعلی باشد.»
جناب آقای نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور نیز تأکید کرد: « در سال ۹۴ سخت ترین سال را برای اقتصاد کشور خواهد بود و نباید منتظر رونق اقتصادی بعد از لغو تحریم ها باشیم.»
وی با صراحت اعلام کرد: «کسی نباید فکر کند که بعد توافق به کشوری مانند کره جنوبی تبدیل خواهیم شد.»
اکبر ترکان مشاور ارشد جناب آقای روحانی هم بعد از توافق اعلام کرد: «توافق نباید بار اضافی به تعهدات دولت اضافه کرد و فعلا ًبرای رونق اقتصادی باید صبر کنیم.»
وزیر صنعت دولت جناب آقای روحانی در روز صنعت و معدن در تبریز اعلام کرد: « توافق هسته ای در همه حوزه های اقتصاد گشایش ایجاد نمی کند و برای گشایش در این بخش ها باید عوامل تأثیر دیگر بر اقتصاد کشور نیز ارتقاء پیدا کنند.»
با جمع بندی این اظهارات تا حدودی واقع بینانه می توان دریافت که «برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) واقعاً حلّال همه مشکلات اقتصادی کشورنیست» و باید برای این مشکل راه حل های دیگری را جستجو کرد.
اقتصاد مقاومتی نوشداری اقتصاد ایران
رهبر معظم انقلاب اسلامی هم از همین رو در دیدار با دولتمردان بر نگارش یک برنامه منسجم برای اقتصاد مقاومتی سخن به میان آوردند تا دولت برنامه جایگزینی برای بهبود شرایط اقتصاد کشور جدا از رفع تحریم ها داشته باشد.
آیا طرف غربی بر اجرای تعهّداتش که در بیانیه برجام تعهداتی را مبنی بر رفع تحریم ها، آزاد کردن پول های بلوکه شده ایران و کمک به بازسازی و نوسازی صنعت هسته ای برعهده گرفته، واقعاً پایبند است؟
آغاز موج جدید شیطنت های امریکا در پسا برجام
با مرور اخبار و گزارشات در چند روز اخیر به مطالبی بر می خوریم که گویای پاسخ منفی به سوال فوق است، آنجا که دولت و کنگره آمریکا طی هفتههای اخیر، پای تحریمهای مختلفی را به بهانههای مختلف مثل مبارزه با تروریسم و مبارزه با برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران به میان کشیدهاند.
به میان کشیدنی که البته یکی از آن ها یعنی تحریم گردشگری، صورت رسمیتر به خود گرفت و به امضای باراک اوباما رئیس کاخ سفید هم رسید.
تحریمی که بر اساس آن، اتباع کشورهایی که با آمریکا توافق لغو روادید را امضا کردهاند در صورتی که طی ۵ سال گذشته به ایران سفر کرده باشند و یا بعد از این، سفر کنند؛ اگر بخواهند به آمریکا هم بروند بایستی درخواست صدور ویزای مجدد بدهند و دیگر نمیتوانند از امتیازات توافق لغو روادید بهرهمند شوند.
کنگره و دولت آمریکا همچنین مباحثی را پیرامون دستبرد به داراییهای بلوکه شده ایران، تحریم سپاه پاسداران و تحریم چند شخص و شرکت تجاری به بهانه همکاری در پروژههای موشکی جمهوری اسلامی ایران مطرح کرده و حتی مورد موافقت اولیه نیز قرار دادهاند.
روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال در اینباره و تنها درباره تحریمهای اخیر دولت آمریکا علیه برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران گزارش داده است که این تحریمها در وزارت خزانهداری آمریکا آماده شده و روی میز هستند، اما دولت اوباما بنا به دلایلی فعلاً آن ها را به تعویق میاندازد!
یک عضو مجلس نمایندگان آمریکا در واکنش به این تصمیم کاخ سفید طی اظهاراتی گفته است: «اگر تحریمهایی که رئیسجمهور اعلام کرده، نهایتاً اعمال نشوند، ما شاهد بیمسئولیتی هستیم که حتی از سوی این رئیسجمهور هم بیسابقه است.»
این تحریم ها در حالی صورت می گیرد که معاون وزیر امور خارجه کشورمان جناب آقای تختروانچی در مصاحبه ای اظهار داشت: «با اجرای برجام همه تحریمهای اقتصادی، تجاری و بانکی لغو میشود و همه تحریمهای اتحادیه اروپا وآمریکا، چه تحریمهایی که بر اساس دستورالعمل رئیسجمهوری بوده و چه آنهایی که بر اساس مصوبه کنگره آمریکا اعمال شده است، لغو خواهد شد. تحریمهای اروپایی و آمریکایی روی کاغذ لغو شده و از روز اجرا، بدون نیاز به تصویب جدید، به طور خودکار لغو خواهند شد.»
آیا مسئولین غربی مستقل از نظام صهیونیستی حاکم بر منطقه وبرخی از حاکمیت های غربی فارغ از دشمنی و عداوت با مردم ایران وفقط برای حل و فصل مشکلات پای میز مذاکره و امضای اسناد آمده اند؟
قدر مسلّم چالش هستهای 12 ساله اگر چه تابلوی هستهای دارد، ولی این تابلو فقط بهانهای برای تحریمهاست و تحریمها حربهای برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران است، نکتهای که مقامات رسمی غرب و مخصوصاً آمریکا بارها به صراحت از آن یاد کردهاند و دقیقاً به همین علّت است که بنا به فرموده مقام معظّم رهبری؛ «آمریکاییها نمیخواهند چالش هستهای تمام شود و «دیوید فروم» تصریح میکند که هدف اصلی تحریمها در گام اول تغییر رفتار و در گام بعدی تغییر ساختار ایران است.
آنچه پس از امضای برجام کام ملّت شریف ایران را تلخ نمود، نحوه رویکرد مسئولین امریکا با مسئله بود. ابلاغ قانون ویزا از سوی آقای اوباما به مسئولین وزارت خارجه امریکا که ممنوعیت هایی را برای مسئولین و تجار در رابطه با ایران ایجاد می کند، ابلاغ تحریم های جدید علیه کشور، مسئولین و برخی شرکت های طرف قرار داد با ایران، در بعد از ظهر امضای برجام به بهانه تداوم موضوعات موشکی در ایران و مواردی از این دست نشان داد که دولت ایالات متحده امریکا به هیچ عنوان قابل اعتماد و تکیه نیست و در هر شرایطی عداوت و دشمنی با ملّت بزرگ ایران را نشان خواهد داد.
از سوی دیگر، چنانچه رئیس جمهور محترم تصریح نمودند، راه کار مشکلات اقتصادی کشور ایران تنها وتنها اقتصاد مقاومتی و تکیه به آرمان ها، ارزش ها، توان داخلی و سرمایه اجتماعی است که بحمد الله در داخل کشور از توانمندی بالائی برخوردار است و باید توسّط مسئولین مدیریت و سازماندهی شود.
آفت بزرگ در این ساعات و روز ها، بیماری مهلک «برجام زدگی» است که با اختلال در سیستم و نظام اقتصادی ظرفیت های بومی کشور برای رسیدن به قلّه های پیشرفت را معطّل نگه می دارد و فعّالیت های اقتصادی، اجتماعی و حتّی سیاسی کشور را فاقد تحرّک و ناکار آمد نگه می دارد.
دستگاه غول آسای جنگ نرم رسانه ای دشمن در تلاش است که همه توان جامعه را به برجام گره بزند و هستی و نیستی ایران را در برجام خلاصه کند و این معنی را می توان در رصد کوتاه مدّت این بوق های تبلیغاتی مشاهده کرد.
وب سایت بیبیسی با اعلام لغو تحریمهای وضع شده علیه تهران نوشت: «ایران حالا میتواند نفت خود را در بازارهای جهانی به فروش برساند.»
روزنامه انگلیسی ایندیپندنت با بیان اینکه آژانس بین المللی انرژی اتمی اجرای تعهدات هستهای ایران را تایید کرد، نوشت: «تحریمهای ایران برچیده شده است.»
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز با اشاره به لغو تحریمهای ایران از آزاد شدن حدود 100 میلیارد دلار داراییهای ایران خبر داد.
واشنگتن پست نیز اعلام کرد: «با رفع تحریمها ایران، تهران درصدد است فروش نفتی خود را افزایش دهد.»
خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: «با لغو تحریمها ایران شرکتهای چند ملیتی برای ورود به بازارهای ایران آماده میشوند.»
گاردین نوشت: «با رفع تحریمها ایران درآستانه دگرگونی فوق العادهای قرار گرفته و میتواند دوباره به اقتصاد جهانی بازگردد.»
خبرگزاری آلمانی دویچه وله نیز درباره روز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک نوشت: «برجام اجرایی و تحریمها علیه ایران لغو شد.»
نشریه آلمانی «فوکوس» در گزارشی به مناسبت آغاز اجرای برجام و لغو تحریم ها علیه ایران به اجرایی شدن تمام تعهدات ایران در توافق هستهای وین اشاره کرد و نوشت: «صنعت آلمان از لغو این تحریم ها و پایان یخبندان سیاسی با ایران سود میبرد. این نشریه همچنین نوشت: «با پایان قریب الوقوع تحریم های اقتصادی علیه ایران به نظر می رسد یک دگرگونی به شرایط بهتر در عرصه بین المللی و ملّی برای ایران ایجاد خواهد شد.»
فوکوس در بخش دیگری از این مطلب تصریح کرد: «این پایان یخبندان سیاسی همچنین عرصه را برای چشم انداز اقتصادی امیدوار کننده آماده می کند. به این ترتیب صنعت آلمان از لغو تحریم ها علیه ایران سود خواهد برد.»
ندوق بین المللی پول همچنین می گوید که پس از برداشته شدن تحریم ها، درآمد ناخالص ملی ایران در سال 95 حدود 5 درصد رشد می کند. این رقم در سال 94 نزدیک به صفر درصد است. روزنامه فایننشال تایمز انگلستان نوشت: «با لغو تحریم های غرب که شروع فصل تازه ای برای ایران و نوید بخش بازگشت دوباره آن به عرصه های جهانی است، بازارهای نفت نیز برای رویارویی با بازگشت نفت ایران، کمربندها را محکم بسته اند.»
این روزنامه در ادامه نوشت: « بازگشت تهران به بازار نفت که می خواهد بلافاصله پس از لغو تحریم ها تولید نفت خود را 500 هزار بشکه در روز افزایش دهد، موجب کاهش قیمت نفت به کمتر از 30 دلار در هر بشکه شده است که در 12 سال گذشته سابقه نداشته است».
به گزارش رویترز نیز، وزارت خزانه داری گفت: «مقامات امریکا همچنین محدودیت های مربوط به خرید نفت ایران از سوی نهادهای غیرامریکایی و همچنین فروش کالا و خدمات به بخش انرژی ایران را از میان برداشته است.»
نگاه مردم به منویات رهبر معظم انقلاب است
امّا در نهایت باید گفت، نگاه مردم ایران به سمتی دیگر است، آنجا که مقام معظّم رهبری از یکی دو سال قبل با صراحت اقتصاد مقاومتی و توجّه به توان و استعداد داخلی را راه گشای مشکلات کشور می دانند و در همین راستا سیاست های کلّی اقتصاد مقاومتی را نیز به دولت ابلاغ نمودند. در این شرایط است که اگر نفت باشد یا نباشد، قدرت ها ما را تحریم کنند ویا چراغ سبز نشان دهند، نگاه ما به ظرفیت های داخلی و استعداد فرهیختگان اقتصادی و اجتماعی داخلی است و هرگز هراسی از تحریم، نگاه غضب آلود و غرولند قدرت های بزرگ ندارند.
انتهای پیام/