پوتین قدرتمندترین بازیگر سوریه نیست/ باید با ایران مذاکره کنیم

به گزارش پاپایا، نشریه آمریکایی "فارین پالیسی" (Foreign Policy) در گزارشی تحت عنوان "وقت مذاکره با ایران درباره سوریه است" ایران را قویترین حامی دولت سوریه دانسته و ضمن بررسی علل اهمیت نبرد سوریه برای ایران از لزوم مذاکره با ایران سخن به میان آورده است.

در این گزارش آمده است: «جنگ سوریه تمام نخواهد شد تا زمانی که قوی ترین حامی بشار اسد جایگاهی در مذاکرات داشته باشد و این قوی ترین حامی، پوتین نیست بلکه ایران است.

هرگاه کورسویی از نور برای پایان جنگ سوریه به چشم می خورد، همیشه این نور سریعا خاموش می گردد. در آخرین مورد، توافق صلحی که واشنگتن و مسکو در ماه سپتامبر به آن دست یافتند به سرعت از هم پاشید.
 
در میان حامیان خارجی بشار اسد، ایران بیشترین نفوذ و تاثیر گذاری در سوریه را دارد. ایران صدها نفر از نیروهای خود را به سوریه اعزام کرده و همچنین حضور چندین هزار شبه نظامی شیعه غیر سوری برای حمایت از اسد در سوریه را تسهیل کرده است.
 
ایران و روسیه در سوریه یک هدف را پیگیری نمی کنند و دلیلی وجود ندارد که گمان کنیم مذاکره کنندگان روسی، اهداف و منافع ایران را در مذاکرات به صورت کامل تامین خواهند کرد. در صورتی که ایالات متحده به دنبال دستیابی به صلح در سوریه باشد، نمی تواند از مذاکره مستقیم با ایران خودداری کند.
 
واشنگتن ابتدا باید درک کند که چرا سوریه از چنین اهمیتی برای ایران برخودار است. سوریه در زمان حکومت حافظ اسد، تنها کشوری در خاورمیانه بود  که در جنگ ویرانگر با عراق در دهه 80 میلادی، از ایران حمایت کرد. اکنون تمامی رهبران نظامی ایران، کهنه سربازهای همان جنگ هستند و نگران شروع جنگی دیگر هستند که با تحریک کشورهای عربی خلیج فارس آغاز شود و صدها هزار نفر از مردان کشورشان را به مرگ و مجروحیت تهدید نماید. ایران متحدان کمی دارد و نمی خواهد متحد قدیمی خود را از دست بدهد.
 
ایران و سوریه همچنین در دهه 90 میلادی بیش از این به هم نزدیک شدند چرا که دشمنی مشترک به نام اسرائیل داشتند. پس از آن سوریه به کانال کمک رسانی و پشتیبانی از حزب الله لبنان تبدیل شد که اهرم فشاری در دست ایران مقابل اسرائیل و همچنین ستون استراتژی بازدارنگی ایران مقابل واشنگتن است.
 
به بیان دیگر، از دست دادن سوریه قدرت بازدارندگی ایران را تضعیف کرده و موجب آسیب پذیری ایران مقابل اسرائیل و آمریکا خواهد شد. یکی از مقامات سابق سپاه پاسداران ایران عنوان کرده است که سوریه از آنچنان اهمیتی برای ایران برخوردار است که ایران آن را "سی و پنجمین استان" خود می داند و حتی از دست دادن استان نفت خیز خوزستان در مقابل نیروهای متهاجم نیز به اندازه از دست دادن سوریه خطرناک نیست چرا که "اگر ما سوریه را حفظ  کنیم، قادر خواهیم بود که خوزستان را پس بگیریم اما اگر سوریه از دست برود، شاید حتی قادر نباشیم تهران را حفظ نماییم."
 
ایران می داند در صورتی که گروه های افراطی سنی قدرت را در سوریه به دست گیرند، این افراطی گری در لبنان و عراق نیز گسترش خواهد یافت و شیعیان را در تمامی این کشورها تهدید خواهد کرد. اما تهدید بزرگ تر، کشورهای متحدی هستند که از شورشیان سوری حمایت می کنند. آمریکا و عربستان سعودی، حمایت بین المللی از شورشیان سوری را رهبری کرده اند و قطر، امارات متحده عربی و ترکیه نیز نقش مهمی در این موضوع داشته اند. یک رژیم ضد شیعی در سوریه که تحت حمایت این کشورها قرار دارد، نه تنها سرمایه گذاری ایران در سوریه وعراق را نابود می کند بلکه می تواند بر نفوذ منطقه ای ایران نیز تاثیر منفی زیادی داشته باشد.
 
به همین دلیل است که نیروهای تحت حمایت ایران از سال 2011 با رهبری ژنرال سلیمانی در سوریه نقش آفرینی می کنند و مقامات ارشد سپاه نیز به همتایان سوری خود مشاوره نظامی داده و به اجرای عملیات ها علیه شورشیان کمک می کنند. سپاه ایران یکی از اجزای حیاتی نیروهای حامی بشار اسد است که ارتش سوریه تنها جزئی از آن به حساب می آید. سپاه ایران حضور حزب الله لبنان و شبه نظامیان شیعی عراق در سوریه را تسهیل کرده است؛ نیروهایی که در خط مقدم نبرد سوریه می جنگند. سپاه ایران همچنین نیرویی شبه نظامی را از میان مردم سوریه سازمان دهی کرده است که کمکی بزرگ برای نیروهای دولتی به حساب می آیند.
 
ژنرال محمد حسین باقری، فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح ایران، ماه سپتامبر درباره مذاکره با آمریکا در مسئله سوریه عنوان کرد: "سپاه، مذاکره با دشمن را قبول نمی کند. دشمنان ما بویژه آمریکا گمان می کنند که مذاکره به این معنا است که طرف مقابلشان امتیاز دهد و تمامی خواسته های آن ها را بپذیرد. اما چنین مذاکره ای حتی ارزش فکر کردن هم ندارد و سپاه آن را نمی پذیرد. سپاه هوشیار است و فریب نمی خورد."
 
رد کردن آشکار سازش با واشنگتن در مسائل منطقه ای از سوی ایران، تنها شگردی برای چانه زنی نیست بلکه سیاست ایران است. سپاه ایران به آمریکا اعتماد ندارد و چیزی جز دست یابی به خواسته های جمهوری اسلامی نمی تواند این موضوع را تغییر دهد.
 
تلاش های ایران در سوریه برای آن است که در دوره بعد از جنگ، نقش بسزایی در سوریه داشته باشد. هر چند به نظر می رسد که واشنگتن و مسکو دو سوی این جنگ باشند اما نباید حضور زمینی ایران را فراموش کرد. در نتیجه ایران باید بخشی از راه حل سیاسی در سوریه باشد.
 
واشنگتن و تهران پیش از این هم مشترکاتی داشته اند و هر دو کشور در عراق در تقابل با داعش بوده اند. پس همکاری و کمک آمریکا و ایران در سوریه می‌تواند کمک بزرگی برای دست یابی به حل بحران سوریه باشد و استراتژیک بودن سوریه برای ایران می‌تواند به پیشرفت سریع مذاکرات کمک نماید.

جنگ سوریه فقط زمانی به پایان می رسد که طرفین از خواسته های حد اکثری خود کوتاه بیایند و در غیر این صورت این جنگ به شکل نامحدودی ادامه خواهد یافت. ایران می تواند بخشی از راه حل درگیری های سوریه باشد و به پایان جنگ کمک کند.»