تشكيل تعاوني براي فعاليت دست جمعي در حوزه اقتصاد، گزينه اي است كه مزايايي متعدد را به همراه دارد. مزاياي تعاوني را مي توان به دو دسته ذاتي و قانوني تقسيم كرد. افزايش خلاقيت از طريق كار گروهي، ارضاي شغلي اعضاي تعاوني ها (كار متعلق به اعضاست) و افزايش سرعت پيشرفت در كار (بر اثر تقسيم بندي وظايف) از جمله مزاياي ذاتي تعاوني است. درباره مزيت هاي قانوني تشكيل تعاوني ها مي توان به 25 در صد تخفيف مالياتي كليه تعاوني هاي مشمول ماليات، معافيت مالياتي برخي از تعاوني ها مانند تعاونيهاي كشاورزي، ارائه تسهيلات بانكي مختص تعاوني ها، ارائه تسهيلات ويژه به برخي از تعاوني ها، ارائه آموزشهاي تخصصي وعمومي رايگان به تعاونگران، حمايت غير مادي از تعاوني ها مانند پيگيري مشكلات تعاونيها، پيگيري اخذ مجوز فعاليت تعاوني ها، پيگيري اخذ تسهيلات و... اشاره كرد.
صنايع چوب آرارات ماكو، شركتي تعاوني موفقي است كه از 18 سال سابقه در توليد صنايع چوب بويژه تخته هاي سه لايي و چند لايي برخوردار است. اين شركت در شهرستان ماكو براي 31 نفر به صورت مستقيم و غير مستقيم اشتغالزايي كرده است.
تعاوني ها راحت تر تسهيلات دريافت مي كنند
امامعلي آقازاده، مديرعامل اين تعاوني درباره تشكيل تعاوني آرارات ماكو، مي گويد: «تعاوني ما در سال 78 با 8 عضو و سرمايه 4 ميليون و 8 هزار تومان فعاليت خود را در زمينه توليد تخته هاي سه لايي و چند لايي آغاز كرد. رئيس هيات مديره فعلي تعاوني، در آن مقطع به دليل آشنايي با صنايع چوب و نجاري، توليد تخته سه لايي و سرمايه گذاري در اين حوزه را به دوستان پيشنهاد كرد و در نهايت پس از بررسي جوانب، كار توليد تخته سه لايي شروع شد.»
او مي افزايد: «اگر چه اين روزها زياد درباره اقتصاد مقاومتي، صرفه جويي و جلوگيري از واردات به كشور مي شنويم اما ما از همان ابتداي تاسيس به فكر بوديم تا جلوي واردات تخته سه لايي بي كيفيت از اندونزي و چين را بگيريم. فعاليت در قالب تعاوني را به اين دليل انتخاب كرديم كه از مزاياي بسياري برخوردار است، از جمله اينكه با حمايت هاي بيشتري از سوي دولت مواجه است و راحت وام دريافت مي كند. در همان بدو تاسيس 43 ميليون تومان وام دريافت كرديم.»
اين فعال اقتصاد مقاومتي، درباره تخته سه لايي و اهميت آن مي گويد: «افزايش تقاضاي جهاني براي محصولات چوبي و نيز تخليه جنگل هاي بكر، مدت هاست كه توليدكنندگان را به سوي محصولات جامد چوب سوق داده است. تخته چند لايي و اخيرا تخته فيبر و نئوپان، جايگزين هاي اصلي چوب هستند. در تخته فيبر ها و نئوپان ها ذرات چوب را با ساير مواد سلولزي مانند الياف گياهي، خمير و مانند آن تركيب مي كنند. هدف اصلي از اين اختراع ، توليد و جايگزيني اين محصولات به جاي چوب و تامين استحكام، دوام و ثبات محصولات چوبي است. اين چوب هاي توليدي از لحاظ عرض و ضخامت متفاوت هستند. اين چوب ها از لايه هاي مختلف و نازك چوب و ضايعات آن به صورت ورق ورق تشكيل مي شود، سپس با چسب هاي مورد نياز اين ورق ها به روي هم انباشته و تحت فشار قرار مي گيرند. اين تخته ها از لحاظ خم شدن و مقاومت كششي نقاط قوت فراواني دارند.»
تخته سه لايي؛ از هواپيما سازي تا سالن صدا برداري
او مي افزايد: «تخته چند لايي داراي استحكام ، دوام و ثبات بالايي است. علاوه بر خزش، انبساط و انقباضي در اين چوب ها به دليل مقاومتي كه دارند و فشاري كه به آنها در هنگام توليد وارد مي شود، بي اثر است. هر يك از ورق هاي چوبي يك تخته چند لايي را لايه مي نامند كه ممكن است يك تكه باشد يا داراي قسمت هاي جداگانه باشد. تبديل چوب به لايه هاي نازك و سپس چسب زدن و قرار دادن آنها روي يكديگر از لحاظ اقتصادي و جلوگيري از اسراف در مصرف چوب مورد توجه است. اولين كارخانه توليد روكش و تخته چند لايه در سال 1344 هجري شمسي در رشت آغاز به كار كرد و در حال حاضر اكثر كارخانه جات صنايع چوب اقدام به توليد تخته چند لايي و روكش كرده اند.»
امامعلي آقازاده درباره ديگر موارد مصرف تخته چندلايي مي گويد: «تخته چندلا در ساختمان بويژه ديوارها، سقف و پوشش كف استفاده مي شود و در كارهاي صنعتي به عنوان عايق صوتي، حرارتي و الكتريكي. تخته چندلايي در هواپيما سازي، سالن هاي صدا برداري و واگن سازي در راه آهن نيز كاربرد فراوان دارد. تخته هاي چند لايي داراي ضخامت 3 الي 18 ميلي متر هستند و تعداد لايه ها حتما فرد است.»
تراژدي صنوبر در خوي
او خاطرنشان مي كند: «تخته سه لايي در خوي از چوب صنوبر تهيه مي شود. چوب صنوبر را مي بريم و پوستش را جدا مي كنيم و به صورت ورق در مي آوريم. سپس چوب را اتو مي كنيم و چسب مي زنيم. شهرستان خوي قطب توليد صنوبر است اما متاسفانه جنگل هاي صنوبر شهرستان به سرعت در حال تخريب است. در دولت هشتم نهال صنوبر به صورت رايگان در شهرستان توزيع مي شد و مردم هركدام هزار تا 5 هزار نهال صنوبر مي كاشتند. در حال حاضر هر آنچه از درخت صنوبر در خوي موجود است، محصول توزيع رايگان نهال ها در 20 سال پيش است. متاسفانه ذخاير صنوبر به دليل حمايت نكردن دولت از كاشت مجدد آن ها در حال نابودي است. چند كارخانه جديد MDF و HDF هم در اردبيل تاسيس شده كه همه درخت ها را مي برند و پودر مي كنند و هيچ نظارتي هم نسبت به ميزان برداشت صنوبر و كاشت مجدد آن وجود ندارد.»
تعاوني آرارات ماكو در ابتداي تاسيس كمتر از 5 ميليون تومان سرمايه داشت اما حالا سرمايه آن بالغ بر يك ميليارد تومان است. كارگاه توليدي اين تعاوني هزار و 200 متر مربع مساحت دارد و ظرفيت اسمي توليد تخته چندلايي اش ماهانه 50 هزار متر مربع است.