آزادسازی ۷۰ هزار سند محرمانه تاریخی تا شهریور ۱۳۲۰/ آزادسازی تدریجی اسناد تا شهریور ۵۶

به گزارش پاپایا به نقل از فارس، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پیش از ظهر امروز (سه‌شنبه) در مراسم رونمایی از اسناد محرمانه تاریخی وزارت خارجه شامل اسناد دوره قاجار و پهلوی اول که در محل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه در حال برگزاری است، طی سخنانی ضمن خیرمقدم به حاضران در این نشست گفت: حضور شما را در مراسم رونمایی از گوشه‌ای از اسناد تاریخی محرمانه وزارت امور خارجه که بر اساس مقررات و با نگاه به مصالح ملی در اختیار پژوهشگران قرار داده می‌شود خوشامد عرض می‌کنم.
وی افزود: این مناسبت را به همکارانم در مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی و به همه دست اندرکاران امر سند و به تمامی مراکز اسنادی و آرشیوی کشور بویژه اعضای مجمع هماهنگی تاریخ پژوهی و بانک های اسنادی کشور (مهتاب)تبریک می‌گویم.
ظریف ادامه داد: مراسم امروز فرصتی را فراهم می‌کند تا با گوشه‌هایی از گنجینه‌های ارزشمند موجود در مرکز اسناد وزارت امور خارجه و نقش آن در تحکیم حاکمیت ملی، تقویت میراث فرهنگی و تمدنی ایران و انتقال آن به نسل‌های جدید بیشتر آشنا شویم.
وزیر خارجه گفت: نگاه نهادینه و منسجم به آرشیو اسناد سیاست خارجی بیش از 115 سال قبل در اولین قانون تاسیس وزارت امور خارجه مورد توجه واقع شد.
وی با بیان اینکه مرکز اسناد وزارت امور خارجه در برگیرنده مجموعه‌ای بی نظیر از میراث مستند ملی در قالب حدود 50 میلیون انواع سند سیاسی ـ تاریخی است که قدیمی‌ترین آنها متعلق به سال 868 هجری شمسی (1463 میلادی) است، اظهار داشت: این اسناد مجموعه‌ای از فرمان‌ها، احکام،دستخط، دیوانیات، اخوانیات، سیاهه‌ها، تصدیق‌ها، نقشه‌ها، امهار، عکس‌ها، معاهدات و اسناد دیداری و شنیداری است که به همت پیشینیان جمع‌آوری شده و حفظ و نگهداری می‌شود.
ظریف اضافه کرد: صرفنظر از نفیس بودن هر برگ از این اسناد از جهت نوع کاغذ،‌ خط، مرکب، افشانگری، جدول‌کشی، تذهیب، ترصیع، توقیع، ظهرنویسی، آستر، تاریخ و محل کتابت، اسلوب نگارش و غیره، آنچه آنها را از دیگر اسناد آرشیوی کشور متمایز می‌کند نقشی است که این اسناد می‌توانند در حفظ و معرفی میراث فرهنگی و تمدنی کشور و کمک به بازخوانی حافظه تاریخی ایرانیان داشته باشند.
به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی کشور اسناد تاریخ دیپلماسی شیوه‌های به کارگیری فن دیپلماسی در نزد گذشتگان را نیز مشخص می‌سازد.
به گزارش فارس، ظریف ادامه داد: بخش اصلی اسناد تاریخ روابط خارجی ایران به صورت کشف بوده و در چارچوب ضوابط قانونی منتشر و در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد. اما بخش مهمی از این گنجینه ملی نیز به صورت اسناد طبقه بندی شده هستند که حدود 20 درصد از آرشیو تاریخ دیپلماسی را تشکیل می‌دهند.
به گزارش فارس، وزیر خارجه گفت: هنگامی که همراه با گشایش اولین سفارتخانه‌های ایران در خارج از کشور، هسته‌های اولیه نظام اداری وزارت امور خارجه نیز در حوزه ستادی ایجاد شدند، بخش یا واحدی به نام «دایره مرموزات»، «واحد رمز و محرمانه» و «اداره رمز و حفاظت اسناد» بوجود آمد تا ارتباطات طبقه بندی این وزارتخانه را ساماندهی و مدیریت کند. این بخش از جمله تشکیلاتی است که تا به امروز نیز همواره مورد توجه ویژه‌ای بوده و همگام با پیشرفت دانش و فناوری، از ابزارها و امکانات پیشرفته برخوردار شده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: لذا همواره بخشی از اسناد روابط خارجی به دلیل ماهیت و حساسیت برخی از موضوعات و مسائل سیاست خارجی و ضرورت حفظ اسرار حاکمیتی، به صورت طبقه بندی تهیه شده‌اند. اما این حساسیت مانع از آن نبوده است تا قانون از ضرورت دسترسی به این اسناد در زمان مناسب خود غافل بماند. طبیعتا قانونگذار به این نکته واقف بوده است که بدون مراجعه به این بخش از اسناد، هر نوع برداشتی از دیپلماسی گذشته و یا حتی درک صحیح مسائل امروز سیاست خارجی ناقص خواهد بود.
وی گفت: تصویب ماده واحده توسط مجلس شورای اسلامی در زمینه «انتشار اسناد طبقه بندی شده و تاریخی» وزارت امور خارجه در اسفند 1363 و آئین‌نامه هیات وزیران مصوب سال 1365 راه را برای آزادسازی مشروط اسناد تاریخی در ایران هموار ساخت. به موجب این قانون، اسناد کشف تاریخی با قدمت بالای 30 سال و اسناد طبقه بندی شده بالای 40 سال تحت ضوابطی زیر نطر شورای عالی نظارت بر اسناد با مسئولیت وزیر امور خارجه، اجازه انتشار خواهند یافت.
ظریف اضافه کرد: اگرچه شرایط خاص دوران جنگ تحمیلی و وجود موانع اداری در سال های پس از آن، یک وقفه 20 ساله را در اجرای این قانون ایجاد کرد، اما خوشبختانه با تلاش همکاران ما در مرکز اسناد وزارت خارجه و تصویب شورای عالی نظارت بر انتشار اسناد، امکان آزادسازی حدود ۷۰ هزار سند محرمانه تاریخی تا مقطع شهریور 1320 فراهم شده است.
وی عنوان کرد: علاوه بر این، رویکرد شورا و وزارت خارجه آن است که اسناد کشف و طبقه بندی تا بازه زمانی شهریور 1356 به تدریج مشمول آزادسازی قرار گیرند تا جامعه علمی و پژوهشی کشور امکان دسترسی به آنها ر ا بدست آورند.
وزیر خارجه با بیان اینکه موضوع اسناد تاریخ دیپلماسی تنها به انتشار آنها خلاصه نمی‌شود، عنوان کرد: این اداره مجموعه‌ای از برنامه‌ها، همایش‌ها، گرامیداشت شخصیت‌های تاریخی و تمدنی و... را نیز در دستور کار قرار داده است.
وی گفت: از دیگر اقدامات، ثبت مجموعه‌های اسنادی وزارت خارجه در فهرست بین‌المللی حافظه جهانی یونسکو است.
ظریف همچنین خاطرنشان کرد: دو مجموعه ارزشمند اسنادی عکس‌های تاریخی و مکاتبات دولت‌های جهان با ایران در دوره قاجار نیز اخیرا به ثبت رسیده است.
انتهای پیام/