همانطور که پیشتر هم در جی اس ام نوشتیم، مایکروسافت قصد دارد تا با ارائه محصولاتی مانند لپتاپ سرفیس و سیستمعامل ویندوز 10 اس، از طرفی رسما وارد فاز رقابت با گوگل و کرومبوکهای این کمپانی شود و از طرف دیگر نیز بتواند سهمی از بازار فناوریهای آموزشی را نصیب خود کند. ویندوز 10 اس نیز به همین منظور ساخته شده است. سیستمعاملی با محدودیت اپلیکیشن و امکانات نظارتی فراوان که میتواند برای معلمان و دانشآموزان مورداستفاده قرار بگیرد.
اما متاسفانه، در ویندوز 10 اس شاهد آن هستیم که کاربران به استفاده از نرمافزارهایی خاص مانند مرورگر Edge و جستجوگر بینگ اجبار میشوند. کاربران ویندوز 10 اس فقط میتوانند از نرمافزارهایی استفاده کنند که در ویندوز استور مایکروسافت قرارگرفته باشند و امکان نصب نرمافزار بهصورت آزاد برای آنها وجود ندارد. با توجه به اینکه جامعه هدف این سیستمعامل بهطور خاص، معلمین و دانشآموزان هستند، با توجه به چنین محدودیتهایی به نظر نمیرسد که آنها به سراغ استفاده از این سیستمعامل بیایند. بههرحال اگر میخواهید از مرورگرهایی مانند کروم، فایرفاکس و اپرا استفاده کنید، باید قید استفاده از Windows 10 S را بزنید. مایکروسافت در این زمینه میگوید:
اج مرورگر پیشفرض ویندوز 10 اس است. اگر میخواهید مرورگر دیگری را دانلود کنید، آن باید در ویندوز استور قرارگرفته باشد؛ اما مرورگر اج بهصورت پیشفرض باقی خواهد ماند و امکان تغییر موتور جستجوگر نیز وجود نخواهد داشت.
مرورگر اپرا در ویندوز استور قرار دارد، اما بعد از دانلود و در موقع نصب آن با پنجرهای همانند تصویر زیر روبرو میشوید که از شما میخواهد روی دکمه دانلود کلیک کنید. اما بعد از کلیک روی این دکمه، برای دانلود مرورگر اپرا به وبسایت اپرا هدایت خواهید شد.
ممکن است در آینده، گوگل و موزیلا تصمیم بگیرند که مرورگرهای خود را در ویندوز استور قرار دهند. اما بااینحال نیز، مرورگر اج بهصورت مرورگر پیشفرض باقی خواهد ماند و تمامی لینکها در این مرورگر بارگذاری خواهند شد. جستجوگر بینگ نیز بهصورت پیشفرض برای مرورگر اج در نظر گرفتهشده است و با هر جستجو، نتایج جستجوگر بینگ به شما نمایش داده میشود و هیچ امکانی نیز برای تغییر جستجوگر پیشفرض به گوگل وجود ندارد.
اما مرورگر اج در حال حاضر مرورگر نسبتا محبوبی است و بسیاری از کاربران ویندوز 10 از آن استفاده میکنند. از مزیتهای این مرورگر میتوان بهسرعت بالا و طراحی زیبا اشاره کرد. در حال حاضر، 32 افزونه برای مرورگر اج عرضه شده است و لااقل درزمینه افزونهها، مرورگر مایکروسافت برای رقابت با گوگل کروم و موزیلا، راه درازی در پیش دارد.
به گفته مایکروسافت، ویندوز 10 اس با تمامی نرمافزارهای ویندوز استور، هماهنگی خواهد داشت؛ هرچند که هنوز هم بسیاری از نرمافزارهای کلیدی و کاربردی، در این فروشگاه قرار ندارند. ازجمله نرمافزارهای محبوبی که در ویندوز استور قرار نگرفتهاند میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
Visual Studio Community / Professional / Enterprise: Visual Studio که یکی از نرمافزارهای تولیدی خود مایکروسافت است، در ویندوز استور موجود نیست و این جای تعجب دارد که چرا مایکروسافت لااقل نرمافزارهای خود را در استور ویندوز قرار نداده است.
Adobe Photoshop / Adobe Premiere: برخی از ورژنهای سبک فتوشاپ در ویندوز استور موجود هستند، اما نسخههای حرفهای این نرمافزار هنوز روی ویندوز استور قرار نگرفتهاند.
Notepad++: نوت پد یکی از محبوبترین ویرایشگرهای متن در ویندوز است و برنامه نویسان متعددی نیز از آن استفاده میکنند. اما متاسفانه این نرمافزار کاربردی نیز در ویندوز استور موجود نیست.
Android Studio: اگر میخواهید برنامهنویسی سیستمعامل اندروید را یاد بگیرید، بهتر است بدانید که نرمافزار Android Studio روی ویندوز استور قرار ندارد و در صورت استفاده از ویندوز 10 اس، به کیت توسعه نرمافزار گوگل دسترسی نخواهید داشت.
Google Drive: هیچکدام از نرمافزارهای رسمی گوگل، روی ویندوز استور قرار نگرفتهاند و Google Drive نیز یکی از این نرمافزارهاست.
از دیگر نرمافزارهای کاربردی که روی ویندوز استور قرار ندارند میتوان به Slack / Hipchat، OpenVPN، واتسآپ و iTunes اشاره کرد. اما با توجه به توسعه ویندوز 10، میتوان امیدوار بود که توسعهدهندگان این نرمافزارها با همکاری مایکروسافت، اپلیکیشنهای خود را روی ویندوز استور قرار دهند. البته با توجه به اهمیت یافتن استفاده از ویندوز استور، در آیندهای نزدیک باید شاهد قرار گرفتن نرمافزارهای خود مایکروسافت، مانند Visual Studio، نیز روی ویندوز استور باشیم.
برای برخی مدارس، محدودیتهای ویندوز 10 اس ممکن است نقطه قوت باشد تا ضعف. اما بههرحال اگر موسسات آموزشی بخواهند از نرمافزاری استفاده کنند که روی ویندوز استور قرار ندارد، باید قید استفاده از ویندوز 10 اس را بزنند. اما مایکروسافت برای مدارس و موسسات آموزشی، امکان آپگرید رایگان به ویندوز 10 پرو را در نظر گرفته است تا بتواند برخی از این محدودیتها را مرتفع کند.
اما برای کسانی که میخواهند بهصورت آزاد از ویندوز 10 اس و لپتاپ سرفیس استفاده کنند، شاید تجربهای خوشایند از ویندوز پیش روی آنها نباشد. زیرا همانطور که گفتم، محدودیتهای وضعشده برای ویندوز 10 اس، ممکن است برای کاربران خانگی که به استفاده آزاد از نرمافزارها عادت کردهاند، تا حدودی غیرقابلقبول باشد.
اجبار مایکروسافت به استفاده از نرمافزارهای ویندوز استور، خاطرات ویندوز RT را برای ما تداعی میکند. این نسخه شکستخورده از ویندوز 8، همانند ویندوز 10 اس فقط از نرمافزارهای قرارگرفته روی ویندوز استور پشتیبانی میکرد و به خاطر عدم آمادگی ویندوز استور، RT با شکست روبرو شد. حال نگرانی این است که ویندوز 10 اس نیز به سرنوشت ویندوز RT دچار شود؛ زیرا چالشهای پیش روی ویندوز آر تی، پیش پای ویندوز 10 اس نیز قرار دارند. مایکروسافت از کاربران میخواهد که برای آپگرید ویندوز 10 اس به 10 پرو، مبلغ 49 دلار بپردازند که البته فکر نمیکنم این امکان لااقل برای ما ایرانیها در دسترس قرار بگیرد.
نظر شما در مورد محدودیتهای ویندوز 10 اس چیست؟ آیا باوجود چنین محدودیتهایی، به سراغ استفاده از آن خواهید رفت؟