غذاهای بلوچی با طعمی به حلاوت طبیعت/ جشنواره ای از رنگ و طعم در سفره های سحری و افطار

به گزارش پاپایا، هر نقطه از کشور در ماه رمضان با غذاها و خوراکیهای مخصوص و منحصر بفرد خود به استقبال این ماه مبارک می رود و سفره سحر و افطارشان با این غذاها رنگ و بوی خاص به خودش را دارد.
سفره های سحری و افطار مردم استان سیستان و بلوچستان نیز همچون همه نقاط ایران در این ماه معنوی به برکت دستان زنان و مادران این دیار رنگ و بوی خاصی به خود گرفته و غذاهای محلی مردمان سیستانی و بلوچ زینت بخش سفره هاست.
 

 
تباهگ
"تباهگ" را میتوان به عنوان یکی از اصلی ترین غذاهای ماه مبارک رمضان در منطقه بلوچستان دانست که مخصوص سفره سحری است که از مخلوط برنج، ادویه و نوع خاصی از گوشت خشک شده تهیه می شود و به دلیل طعم خاصی که داراست مورد توجه مردم این منطقه است به گونه ای که دارای طرفداران زیادی در میان قوم بلوچ و حتی اقوام غیربومی ساکن جنوب سیستان و بلوچستان است.
آماده سازی گوشت خاص و خشک شده "تباهگ" یک هفته تا ۱۰ روز طول می کشد و به همین دلیل، کار تهیه این خوراک مخصوص ماه مبارک رمضان از نیمه دوم شعبان آغاز می شود.
نحوه تهیه تباهگ بدین ترتیب است که ابتدا قصابان ماهر گوشت را به صورت لایه های نازک و ورقه های ظریف پهن می برند و سپس پودر انار ترش و آب لیمو و نمک را که از قبل بصورت خمیر در آمده است بر روی لایه های گوشت می مالند تا کل سطح آن به مواد آغشته شود و سپس گوشت ها را در مجاورت تابش آفتاب بر روی بند و یا طنابی آویزان می کنند تا آب آن تبخیر شده و به خوبی خشک شود.
برای جلوگیری از نفوذ گرد و غبار گوشت های آویز شده را با تور یا پارچه های مخصوص می پوشانند به شکلی که هوا و نور کافی به گوشت برسد و بعد از خشک شدن گوشت، آنها را جمع آوری کرده و در کیسه های پارچه ای قرار می دهند تا در طول ماه مبارک آن را با برنج طبخ و مصرف کنند.
این خوراک خوشمزه از قرن ها پیش در میان مردم بلوچستان رواج داشته است، با توجه به نبود برق در آن زمان "تباهگ" بهترین و آسان ترین روش برای مصرف طولانی مدت گوشت به شمار می رفته است.
 

 
چانگال
از دیگر غذاهای خاص در جنوب سیستان و بلوچستان، خوراکی خوش طعم و پر از انرژی است که با استفاده از خرما و روغن محلی تهیه می شود.
"چانگال" میز خوراکی خاصی است که بیشتر در ماه مبارک رمضان بر سر سفره افطار مورد استفاده قرار می گیرد و مواد اولیه آن خرما، خمیر نیمه پخته، روغن محلی حیوانی و افزودنی های معطری است که توسط زنان بلوچ از کوه ها و دست های بلوچستان جمع آوری شده است.
چانگال جزء شیرینی های محلی ثابت سفره های افطار است طرفداران این شیرینی مخصوص بلوچی بجزء از ایام رمضان نیز آنرا تهیه و صرف می نمایند اما پرمصرف ترین زمان این شیرینی خوشمزه ماه مبارک رمضان است به گونه ای که این شیرینی خاص بلوچی هم مانند "تباهگ" در میان غیر بلوچ های منطقه طرفداران بی شماری دارد.
 
 

 
 بَّت ماش
"بَّت ماش" را میتوان غذایی برای بارندگی دانست به گونه ای که علاوه بر ماه مبارک رمضان در همه ایام سال و هنگام بارش باران بر سر سفره مردمان بلوچ حاضر می شود و به عقیده بومیان منطقه جنوب سیستان و بلوچستان بهترین زمان برای صرف "بتّ ماش" زمانی است که باران می بارد و همین زمان است که به اصطلاح عام آن این خوراک "شل" می چسپد و مصرف آن با ترشی انبه و یا لیمو لذتش را دوچندان میکند.
این غذای کاملاً نرم بوده و از موادی چون برنج، روغن، ماش و افزودنی های معطر تهیه می شود.
معمولاً کسانی که قادر به تهیه "تباهگ" نیستند در این ماه بیشتر از این غذای پر چرپ استفاده می نمایند و "بت ماش" به دلیل نرمی بیش از حد و انرژی زائی بالا هنگام سحری میل می شود و به عقیده مردم این منطقه هر کس هنگام سحری "بت ماش" بخورد تا یک روز گرسنگی را فراموش میکند.
 
 
 

 
نان تیموش
این نان که فقط در بلوچستان تهیه و پخت می شود تنها مخصوص ماه رمضان نیست اما به علت سبکی و هضم سریع آن در این ماه طرفداران زیادی دارد. نان تیموش حتی از کاغذ نیز نازک تر است و پخت آن مهارت خاصی را می طلبد.
نان "تیموش" نیز همچون سایرخوراکی ها خاص بلوچستان در ماه مبارک رمضان علاقمندان و طرفداران زیادی دارد  این نان بسیار نازک و کاملاً ترد را بیشتر با خورشت مصرف می کنند و یا اینکه بصورت تازه و گرم آن را می خورند و چون این نان بسیار سبک است و زود نیز هضم می شود.
امروزه نان "تیموش" را با ظروف کاملا پهن و مخصوصی بنام "تین" تهیه می کنند اما در گذشته پخت آن با استفاده از سنگ های بسیار نازک، بزرگ و پهن موجود در کوه های لایه ای منطقه "تلار" صورت می گرفت.
مردمان بلوچ "تیموش"  را نازک ترین نان جهان می دانند که با استفاده از آرد ، نمک، آب و مقدار بسیار اندکی روغن که برای جدایی لایه نازک خمیر بعد از پخت از "تین" یا سنگ کاربرد دارد تهیه می شود.
 
 

 
پکوره
آردنخود، آرد گندم، گشنیز، ادیه های معطرو روغن  از مواد اصلی غذای خاص دیگری است که مردمان بلوچستان قرن هاست آن را تهیه کرده و بر سفره های سحری و افطار می گذارند.
"پگوره" غذایی است که دستور پخت اصلی آن از کشورهای عربی و پاکستان به دست زنان بلوچ رسیده و آنان نیز با استفاده از طبع هنری خود در آشپزی آن را تغییر داده اند تا غذایی خاص بلوچستان طبخ کنند.
از دیگر خوراکهای محلی که می توان آن را بر سر سفره های افطار مردم بلوچ یافت، حلوا شکری، حلوا شیرگی، خرما بریز، خرما شیرگی، کتوک، هارگ، انواع لبنیات محلی، نان روغنی، مربای خرما، انواع ترشی های مختلف مثل ترشی لیمو، ترشی انبه است.
 
انتهای پیام//