به گزارش
پاپایا، یکی از جدی ترین هشدارهای کارشناسان جامع شناسی با توجه به شرایط خاص جامعه امروزی ایران، گسترش شبکه های اجتماعی و ناهنجاری های ویژه آن است که همانند هر نوآوری دیگر باعث ایجاد زنجیره ای از دگرگونی های خاص در جنبه های مختلف زندگی هریک از افراد جامعه شده است به گونه ای که در کنار دستاوردهای مثبت و غیر قابل انکار استفاده از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی در زمینه های گوناگون، این تکنولوژی نوپا پیامدهای ناخوشایندی نیز به همراه داشته است.
از معروف ترین و گسترده ترین کارکردهای این شبکه ها میتوان به ایجاد ارتباطات گروهی و میان فردی، تشکیل اجتماعات مجازی، اطلاع رسانی و تبادل اطلاعات و نظرات اشاره کرد که هر شخصی میتواند با عضویت در این شبکه ها و ساخت پروفایل ها و صفحه های شخصی ویژه خود، از آنها استفاده کنند.
یکی از باورهای غلط که در جامعه نیز به صورت غیرقابل انکار گسترش یافته، عدم وجود خطرات جدی در شبکه های اجتماعی و ناچیز بودن خطر فضای مجازی نسبت به واقعی است اما این زنجیره به هم پیوسته ای که از پروفایل همه اعضا تشکیل شده و به آنان اجازه میدهد در این محیط با دوستانشان در ارتباط باشند بسیار خطرناک است به گونه ای که همه اطلاعات کاربران در آن ذخیره شده و اعضای این شبکه ها به سادگی و با خواست خود، شخصی ترین اطلاعات خود را در آن بارگذاری میکنند که به راحتی میتواند مورد سوء استفاده اشخاص بزهکار و یا سازمان های جاسوسی قرار گیرد.
اعتیاد به شبکه های اجتماعی خطرناک تر از وابستگی جسمی است
در همین رابطه فاطمه دهمرده در گفت و گو با خبرنگار
پاپایا، خطرات موجود در شبکه های اجتماعی را از بمب و موشک بیشتر دانست و اظهار داشت: درست به همان اندازه ای که از شبکههای اجتماعی می توان به عنوان یکی از ابزارهای مفید و دستاوردهای بزرگ بشری برای ارتباط افراد جوامع یاد کرد باید گفت که این شبکه ها خطرات خود را نیز به همراه دارند که یکی از آنها اعتیاد به فضای مجازی است به گونه ای که آسیب های اعتیاد به این شبکه ها بسیار شدید و مخرب تر از مواد مخدر است.
وی افزود: متاسفانه با گسترش چشمگیر و انفجاری این شبکه های مجازی به جایی رسیده ایم که انسانها آرامش خود را در دریافت و ارسال خبر می دانند، باوجود اینکه این وابستگی به خبر ریشه در فطرت و پیشینه بشریت دارد و از دیرباز انسانها به دنبال خبر بوده و از بی خبری، نفرت ذاتی داشته اند، اما شبکه های اجتماعی موجب یک انحراف جدی در این امر شده و اعتیاد اطلاع رسانی را به همراه داشته اند.
این روانشناس با بیان اینکه انسان ها ارتباط و خبر رسانی را دوست دارند، تصریح کرد: آگاهی گرایی و گرایش به ارتباط با دیگران در سرشت انسانهاست، در این میان آگاهی گرایی به عنوان نیاز به علم و کشف ابهام مطرح می شود، چرا که انسانها در هر زمانی به آن نیاز دارد و حتی می توان گفت که اگر کسی این آگاهی را نداشته باشد، بیمار است اما در نقطه مقابل دست یابی به اطلاعات غلط یا اعتیاد به دریافت و ارسال اخبار موجب بروز مشکلات فراوانی در فرد و اجتماع خواهد شد.
هدیه شوم شبکه های اجتماعی، نابودی احساسات و ایجاد وابستگی های غیر واقعی است
وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات شبکه های اجتماعی تنوع طلبی است، اشخاصی که به شکل عادت و اعتیاد گونه از این شبکهها استفاده می کنند گرفتار نوعی جنون تنوع طلبی و تعدد ارتباط می شوند به گونه ای که امروزه شاهد یک جنون همه گیر تنوع طلبی هستیم حتی افرادی که مشکل ارتباط نداشته و فضای زندگی اجتماعی و فردی آنان گرم بوده نیز پس از ورود به این فضا و دست یابی به تنوع ارتباطی، به این بیماری گرفتار می شوند تاجایی که پس از آشنایی با افراد مختلف به دنبال کشف انواع ارتباط هستند و این ایجاد تنوع در روابط، آنها را از ارتباط استاندارد خانواده و محیط های شناخته شده دور میکند.
دهمرده بزرگترین دلیل گرفتاری افراد در دام اعتیاد مجازی را نداشتن ارتباط گرم در خانواده ها دانست و گفت: یکی از عوامل مهم برای پیشگیری از اعتیاد به شبکه های اجتماعی، پر کردن فرصتها و ایجاد فضای امن و گرم در خانواده است، چراکه خطرات بزرگی در این شبکه های مجازی اعضای خانواده را تهدید میکند چرا که در بسیاری از مواقع وقتی جوان و نوجوان ما وارد این فضای ناشناخته و پر از دروغ و فریب می شود، حتی نمی تواند به درستی تشخیص دهد که با چه شخص و از چه جنس و سنی صحبت میکند که این موضوع باعث می شود تا ارتباط واقعی جای خود را با ارتباط نامطمئن و غیر واقعی داده و کودک و فرزند ما گرفتار بدترین مشکلات ممکن شود.
نرخ پایین ازدواج و افزایش طلاق نتیجه اعتیاد به فضای مجازی است
وی استفاده زیاد و اعتیاد گونه از شبکههای اجتماعی را به عنوان یکی از مهمترین عوامل کاهش تقاضای ازدواج و افزایش طلاق در جامعه دانست و اذعان داشت: خانواده ها باید به این نکته توجه کنند که نرخ پایین ازدواج و افزایش طلاق هدیه شوم این شبکه ها به جوانان ایرانی است چراکه آمارهای منتشره از سوی نهادهای دولتی نشان دهنده این حقیقت تلخ است که اعتیاد به شبکه های اجتماعی و تنوع طلبی، جوانان را نسبت به ازدواج دلسرد کرده و علاوه بر افزایش نرخ طلاق موجب کاهش علاقه به ازدواج نیز شده است چراکه در این فضای دروغین و غیر واقعی، نیازهای انسان به صورت کاذب تأمین می شود.
این کارشناس ارشد روان شناسی با اشاره به اینکه تأمین کاذب نیازها زوجین جلوی تأمین نیازهای واقعی و صادق آنان را میگیرند، یادآور شد: اگر هر یک از زن و شوهر با شخصی دیگری در شبکه اجتماعی درباره عواطف، غرایز، مشکلات فردی، روحی و روانی صحبت کند و تمام جزئیات زندگی و مشکلات و شادی های زندگی مشترک و زناشویی خود را با فردی دیگر در میان بگذارد از نظر عاطفی اشباع شود و دیگر این زن یا مرد نه تنها همسرش را شریک مشکلات، غم ها و شادی های خود نمیداد بلکه او را همچون دیواری بلند در مقابل خوشبختی خود می بیند که اگر بحث خیانت به همسر و دیگر مسائل این چنینی را نیز در نظر نگیریم، نتیجه آن نیز همین طلاق ها و یا حتی قتل های خانوادگی است.
منع استفاده جوانان و نوجوانان از این شبکه ها تنها نتیجه عکس درپی دارد
وی بیان کرد: یک اشتباه بزرگ که برخی از خانوادهها در قبال فرزندان خود مرتکب می شوند و موجب تمایل بیشتر وی به حضور در این فضا می شود، تحکم به عدم استفاده بدون بیان هیچ دلیل منطقی است به گونه ای که برخی افراد با منع فرزندان و یا همسر خود، آنان را از ورود به شبکههای اجتماعی منع کرده و به عبارتی دیگر تنها در مقابل یک مشکل، صورت مسئله را پاک میکنند که از نظر روان شناسی نه تنها اشتباه است بلکه نتیجه عکس خواهد داشت و حتی اگر خود شخص نیز استفاده کننده این شبکه ها باشد که دیگر اصلا موضوع به لج بازی و حضور پنهانی نیز ختم می شود که در این صورت خطرات موجود چندین برابر خواهد شد.
این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه باید منافع شبکههای اجتماعی را در کنار معایب آن بازگو شود، خاطرنشان کرد: وظیفه مدارس و دانشگاه هاست تا با آموزش صحیح و اصولی یک جراحی باز شبکه های اجتماعی ترتیب دهند تا جوان و نوجوان ایرانی به درستی معایب این محیط را درک کند چراکه منع استفاده جوانان و نوجوانان از شبکههای اجتماعی هیچ گاه نمی تواند مشکل بزرگی که ایجاد شده را حل کند و در حال حاضر و با شرایط موجود در جامعه تنها راه مقابله اصولی با این مشکل، ایجاد انگیزه و فرهنگ سازی درست برای استفاده عملی از این محیط و کنترل جدی فضای مجازی توسط مسئولان دولتی است.
وظیفه سنگین اصحاب رسانه در شناسایی مضرات شبکه های اجتماعی
وی یادآور شد: متاسفانه دلایلی چون نوظهور بودن پدیده شبکه های اجتماعی و علاقه افراد به کسب خبر و ارتباط های اجتماعی موجب شده است تا ضرر و زیان استفاده نامناسب از این فضا برای بسیاری از افراد جامعه مشخص نباشد که در اینجا وظیفه رسانه ملی، رسانههای اجتماعی و خبرگزاریها است تا با یک بسیج درست اطلاع رسانی در این امر فعالیت خود را آغاز کرده و با بیان ظرفیت، منابع، مزایا و معایب شبکههای اجتماعی به صورت کامل و با دلایل اصولی به کنترل این طاعون عصر حاضر کمک کنند.
دهمرده در پایان با اشاره به اهمیت انتشار مطالب پیشگیرانه درباره مضرات شبکه های اجتماعی توسط اصحاب رسانه، تصریح کرد: رسانه ها همواره در خط مقدم جبهه سایبری و جنگ نرم دشمنان بوده و هستند و اینک نیز همچون همیشه وظیفه خطیر رسانه های جمعی است که روش درست استفاده از این فضای ناشناخته را به بهترین شکل ممکن به دیگران آموزش داده و در واقع فرهنگ سازی مجازی را آغاز کنند، چراکه درصورت عدم اقدام یا دیر عمل کردن شما سربازان جنگ فرهنگی، تنها باید شاهد کشتههای حسی، اعتقادی، اخلاقی، امنیتی و خانوادگی زیادی در میان میدان باشیم و در آینده نزدیک شاهد نابودی تمامی آن چیزی باشیم که برای آن تلاش کرده ایم.
انتهای پیام/